Maandagochtend op een prachtige locatie in het bos. Start van een tweedaagse bijeenkomst met een management-team van 8 mensen. Samen besturen zij een grote organisatie met een maatschappelijk doel. Eén voor één druppelen ze binnen. Bellend, druk pratend, met de iPad onder de arm. Nog snel de laptop open voor wat werk. Slechts één persoon komt binnen in stilte. Er is nog even tijd voor de start van het programma.
Als we starten, vraag ik wat ze van de plek vinden en of ze al hebben kunnen landen. Een beetje ongemakkelijk zegt die ene persoon dat hij genoten heeft van het terras en de prachtige omgeving. Maar dat hij zijn collega’s mistte. Die waren druk met de telefoon, laptop, iPad om nog snel wat dingen weg te werken. “Misschien had het echt even aandacht nodig”, opper ik. Dat blijkt niet zo te zijn: “Maar ja, die waan van de dag hè!”
Herkenbaar? Sta dan voor je verder leest eens even stil bij de vraag wat het je zou kunnen brengen om daar losser van te komen? Om niet op de automatische piloot direct op je e-mail te reageren of alles meteen te lezen? Wat zou het je brengen om niet altijd aan te staan?
Wat kost het om altijd aan te staan?
We zijn zo gewend om altijd maar aan te staan. Om alert te zijn op signalen, om antwoord te kunnen geven op vragen, om te kunnen reageren op wat er op ons af komt. Vooral als leider van een team of organisatie komt er veel op je af. Op kantoor, maar ook daarbuiten gaat het door. Mensen met vragen, nieuwsberichten of telefoontjes in de auto, thuis nog snel even de mail, of de kinderen vragen aandacht. En jij bent beschikbaar.
En deels hoort dat er natuurlijk ook echt bij. Beschikbaar zijn voor je teamleden en je geliefden is belangrijk. Maar om dat goed te blijven doen, om aan de juiste dingen aandacht te kunnen besteden, en ook het beste van jezelf te kunnen blijven geven, is het zeker zo belangrijk om af en toe stil te staan.
Neem jij de tijd om stil te staan? Of laat je de tijd jou stilzetten?
Als je dat niet doet, heeft dat uiteindelijk effect op je eigen welzijn en op je omgeving. Niet voor niets krijg je in het vliegtuig altijd de instructie om wanneer het nodig is je zuurstofmasker te gebruiken, eerst die bij jezelf op te zetten en dan pas anderen te helpen… Doe je dat niet, dan neemt je effectiviteit uiteindelijk af. Ook voor jou als leider. In welke mate en hoe snel? Dat is afhankelijk van je persoonlijke behoefte als mens. En de wijze waarop je reageert als de waan van de dag jou regeert is ook voor iedereen anders. Dat is onder andere afhankelijk van jouw triggers en saboteurs (meer daarover in mijn blog over de authentieke leider).
Zelf merk ik bij onvoldoende stilstaan en reflectie dat ik gehaast wordt, tijd besteed aan van alles en nog wat, maar de belangrijke dingen voor me uitschuif. Dat ik steeds het gevoel heb dat ik aan niets toe kom of soms ineens werk heb aangenomen waar ik eigenlijk helemaal niet blij mee ben. Ik verlies dan makkelijker mijn werkplezier en ervaar minder voldoening. En makkelijk geïrriteerd reageer als ik thuis kom in bijvoorbeeld een rommelig of erg druk huis .
Dat is dus wat het mij kost. Wat kost het jou?
Wat je wint door uit de waan van de dag te stappen
Oké, dus het kost wat: altijd doorgaan. Soms zelfs te veel. Maar je kunt uit de waan van de dag stappen, en dan win je heel veel. Zoals:
- Meer overzicht. Door stil te staan en te reflecteren behoud je het overzicht op wat er van je gevraagd wordt. Je behoudt de rust in de waan van de dag. Simpelweg doordat je zelf rustiger wordt en meer oog krijgt voor wat echt belangrijk is.
- Focus behouden. Je bent beter in staat om je aandacht te richten op wat belangrijk voor je is. Door de stilte en reflectie wordt dat helder en door je eigen innerlijke rust wordt je minder makkelijk afgeleid. Lees hierover meer in mijn blog over rust, ruimte, reflectie en resultaat.
- In controle. Je wordt niet langer heel en weer geslingerd door alles wat erop je afkomt. Na verloop van tijd zul je merken dat je evenwichtiger aan het roer staat en vaker vanuit rust reageert.
- Toegenomen verbinding. De toegenomen rust en ruimte heeft ook zijn uitwerking op de interactie met collega’s. Vanuit aandacht in gesprek in plaats van even snel en gehaast tussendoor verhoogt de kwaliteit van onderlinge verbinding wat weer zijn effect heeft op jullie samenwerking en resultaten.
- Snellere ontwikkeling. Door stil te staan kom je sneller vooruit. Je verliest geen tijd en onzin dingen of geneuzel maar geeft je tijd aan wat echt belangrijk is.
- Rust en ontspanning in jezelf. Niet langer gehaast door de dag gaan. Altijd het idee hebben dat je nog iets moet maar niet toekomen aan wat je belangrijk vind. Hoe fijn is dat?
Er is één ding op de wereld
Wat je nooit mag vergeten
Wanneer je alles vergeet en dat ene niet
Dan hoef je je nergens zorgen over te maken
Maar wanneer je overal aan denkt
Alles doet en niets vergeet
Behalve dat ene
Dan heb je eigenlijk niets gedaan
Rumi
3 tips: meer rust en stilte voor jou als leider
Als je weet wat het je kan brengen, blijft natuurlijk nog de vraag: hoe? Hoe neem je de tijd om stil te staan in de hectiek van alledag? Rust en ruimte voor reflectie ontstaan in ieder geval niet vanzelf. Je moet er bewust tijd voor inruimen. Dat kan op verschillende manieren:
- Maak een dagelijkse routine van rust en stilte Om te beginnen kan dat het best door een dagelijkse routine van rust en stilte te maken. Net zoals je in de ochtend doucht en je tanden poetst, wordt stilstaan of stil-zijn een nieuw ritueel. Bijvoorbeeld in de ochtend: Ga voor je naar beneden gaat even stilzitten en volg alleen je ademhaling. Of start de dag met een korte ochtendwandeling. Of je bouwt iets in bij de afsluiting van je dag. Voor je weggaat van kantoor laat je dan opnieuw je afspraken de revue passeren. Hoe zijn die verlopen? Ben je er tevreden over? Wat zou je graag anders willen zien en wat kun je daaraan doen? Kijk wat bij jou past. Wat past in jouw dagritme en bij wie je bent.De dagelijkse routines zullen al snel effect hebben. Er komt meer rust in jou, je houdt het overzicht beter en kiest bewuster waaraan en hoe je jouw tijd en aandacht geeft. En dat hoeft slechts 10 minuten van je tijd te kosten.
- Stap bewust uit de waan van de dag de stilte in Ook is het zinvol om op gezette momenten wat meer rust in te bouwen in je werk. Organiseer bijvoorbeeld een dag met collega’s weg van kantoor. Een dag waarin jullie echt stilstaan bij de gang van zaken . En neem tijdens die dag ook bewust rust. Of ga een weekend wandelen of fietsen in rust. Vaak komen de beste ideeën als je in beweging bent én stil bent. Dus niet al babbelend wandelen of hardlopen, maar in stilte. Wat aandacht nodig heeft, dient zich dan soms als vanzelf aan. Of je raakt spontaan geïnspireerd voor iets waar je allang tegenop zag. Persoonlijk houd ik ervan om een paar keer jaar op retraîte te gaan. In stilte zijn met wat er is, ruimte creëren voor wat aandacht nodig heeft, maar niet gehoord wordt in de waan van de dag.
- Geef jezelf tijd voor ontwikkeling van je leiderschap Als derde tip: het is nuttig en noodzakelijk om elke keer opnieuw tijd te maken voor jouw ontwikkeling als leider. Er wordt vaak een beroep op je gedaan en je staat steeds in de schijnwerpers. Dat vraagt ook dat jij je laat begeleiden daarin, en dat vraagt om een investering in tijd en geld. Elke topspeler heeft een coach die spiegelt, prikkelt, uitdaagt. Gun jij jezelf dat ook? jij je Geef jij jezelf ook genoeg ruimte om te blijven groeien? Maak jij ruimte voor reflectie op jouw effectiviteit, voor het onderzoek naar de vraag: wat maakt dat je doet wat je doet? Maak jij tijd om jezelf te voeden, te groeien, patronen te doorbreken, dingen wezenlijk anders te gaan doen? Een persoonlijk coach-traject of leiderschapsprogramma kan je daarbij helpen. Want het vraagt bewust tijd maken, zodat je verder kunt gaan.Uit eigen ervaring weet ik hoe verrijkend dat is. Elke paar jaar neem ik een deep dive en ontwikkel ik mijzelf verder als leider en executive coach. Wat een cadeau aan mezelf. Ik wens het jou ook van harte toe.
Alleen in de stilte
Is de waarheid te horen
Voorbij de woorden en beelden
Alleen in de stilte
In haar oneindige wijsheid
Zal zij alles tonen
Alleen in de stilte
Is de waarheid te horen
Dit gedicht ontstond toen ik in stilte thuis was na een paar hectische weken. Toen ik ruimte voelde, echt uit de waan van de dag stapte.
Regelmatig schrijf ik over authentiek leiderschap en het bouwen van sterke teams vanuit de menselijke maat. Thema’s als persoonlijk leiderschap, systemisch leiderschap, succesfactoren voor teams of bijvoorbeeld visie ontwikkeling komen aan de orde. Vind je het fijn om ze in de toekomst direct te lezen? Schrijf je hier in voor mijn maandelijkse inspiratiemailing.
