Vertrouwen is de basis van een goede relatie en ook van een succesvolle en prettige samenwerking. Patrick Lencioni heeft dit ook in zijn model over duurzaam succesvolle samenwerking geschreven.
In mijn werk met teams krijgt het bouwen aan vertrouwen daarom veel aandacht.
Vertrouwen is een begrip dat veel verschillende beelden oproept. We onderzoeken die beelden en het belang ervan voor een goede samenwerking. Bij dat onderzoek komen regelmatig stellingen of uitspraken naar voren die niet kloppen. Regelmatig wordt het verward met betrouwbaarheid. Of er komen mooie spreekwoorden voorbij die wat mij betreft niet altijd de waarheid dekken.
Zo kom ik tot drie veelgehoorde misverstanden over deze belangrijke basis voor een succesvolle samenwerking.
Misverstand 1: vertrouwen versus betrouwbaarheid
Vertrouwen is niet hetzelfde als betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid gaat over een voorspelbaarheid van gedrag of functioneren. Ik maak een afspraak met jou en ga ervan uit dat je die nakomt. Het gaat ook over de voorspelbaarheid van het op tijd komen van mensen, bussen, treinen, vliegtuigen enz. Het gaat ook over of iets het doet of niet. We vertrouwen erop dat het licht aangaat als we op de schakelaar drukken. Dus als die voorspelbaarheid niet meer nagekomen wordt vinden we iets niet meers betrouwbaar en gaat op den duur het vertrouwen erin naar beneden.
Bij vertrouwen als basis van een goede relatie of samenwerking gaat het om veel meer dan voorspelbaarheid. Iemand kan soms te laat komen of zijn/ haar afspraak niet nakomen. Dat hoeft echter niet te zeggen dat ik geen vertrouwen heb in die persoon. Wellicht wel dat zijn tijdstip van aankomen niet helemaal voorspelbaar is ????.
Vertrouwen gaat wat mij betreft veel meer over het uitgaan van de goede intentie van de ander. Het gaat voorbij het gedrag
Misverstand 2 Vertrouwen komt te voet en gaat te paard
Deze hoor ik echt heel vaak. In het werken met teams heb ik echter een totaal andere ervaring. Namelijk vertrouwen kan te paard komen en eenmaal gevestigd gaat het te voet. Het kan te paard komen mits mensen bereid zijn om te investeren in elkaar, in de onderlinge relatie. Vertrouwen ontstaat heel snel wanneer teamleden bereid zijn om zichzelf te laten kennen. Wanneer ze bereid zijn om in alle kwetsbaarheid te delen waar ze vandaan komen, hoe ze dat gevormd heeft, waar ze goed in zijn, en wat ze echt niet kunnen of willen.
Afgelopen week tijdens een eerste bijeenkomst met een managementteam hebben we daar een groot deel van de dag aan besteed. Door van elkaar te leren wie ze zijn als mens, als leider, als collega en welke gebruiksaanwijzing ze hebben, ontstond razendsnel vertrouwen. ‘Ik heb jullie in 4 uur tijd beter leren kennen dan het jaar daarvoor. Ik snap nu veel beter waarom sommige dingen gaan zoals ze gaan en zal nu beter kunnen reageren, helpen, inspringen waar nodig. We zijn nu al meer een team geworden en dat zal zeker positieve invloed hebben op onze samenwerking. Onze overleggen zullen effectiever zijn en onze besluitvaardigheid groter’.
De tijd die je zo besteed aan het grondig leren kennen van elkaar betaalt zich dubbel en dwars terug.
Het vertrouwen groeit direct en zal heus niet te paard vertrekken bij een tegenvaller. Sterker nog: die wordt nu vaak sneller begrepen. Belangrijk is wel om regelmatig aandacht te blijven geven aan de relatie.
Misverstand 3: Vertrouwen is goed, controle is beter
Is dat zo? Wie heeft dat bedacht? En wat wordt hier eigenlijk bedoelt?
In de zin hierboven lijken ze een tegenstelling. Maar volgens mij kun je prima samenwerken vanuit vertrouwen en toch toezicht houden. Af en toe stilstaan bij waar jullie staan met elkaar of meten wat de voortgang is van een project of de financiële resultaten wil toch niet zeggen dat er geen vertrouwen is?
Aan de andere kant vraag ik mij af of van controle de kwaliteit altijd beter wordt. Als je te veel controleert stuur je er wellicht op aan dat iemand zijn werk steeds slechter gaat doen. Er wordt toch gecontroleerd dus het eigenaarschap komt misschien ergens anders te liggen. Of iemand komt in opstand tegen overmatige controle. Misschien is iets meer ruimte dan wel meer stimulerend voor het resultaat.
Hoe dan ook, de relatie is wat mij betreft niet zo helder. En de uitspraak te kort door de bocht.
Je kunt wel concluderen dat vertrouwen niet afhankelijk is van voorspelbaarheid maar de tijd die jullie nemen om elkaar echt goed te leren kennen. Vertrouwen komt dan te paard en zal, als jullie aandacht voor elkaar blijven houden, te voet of niet vertrekken. Wellicht is controle dan ook niet meer nodig!
Mijn conclusie is dat vertrouwen niet afhankelijk is van voorspelbaarheid maar de tijd die jullie nemen om elkaar echt goed te leren kennen. Vertrouwen komt dan te paard en zal, als jullie aandacht voor elkaar blijven houden, te voet of niet vertrekken. Wellicht is controle dan ook niet meer nodig!
Hoe bouwen jullie aan een sterke samenwerking?
Willen jullie ook bouwen aan vertrouwen binnen je team? Of op een andere manier de effectiviteit van jullie samenwerking vergroten?
Regelmatig schrijf ik over authentiek leiderschap en het bouwen van sterke teams vanuit de menselijke maat. Thema’s als persoonlijk leiderschap, inclusie, systemisch leiderschap, mensgericht leiden en het omgaan met conflicten, je uitspreken en elkaar aanspreken komen aan de orde. Vind je het fijn om ze in de toekomst direct te lezen? Schrijf je hier in voor mijn maandelijkse inspiratiemailing.
