Stel je eens voor. Jij en je collega-leidinggevenden hebben afgesproken om voor het eind van de maand de jaarplannen met elkaar te delen. Als de deadline in zicht komt, heb je er nog weinig van gezien. Een enkel plan is af, maar de meeste mensen hebben nog niets ingeleverd. Op het eind van de maand komen er nog wat globale plannen binnen, maar dat was het dan wel.
Wat doe je dan?
Spreek je jouw collega’s aan? Denk je ‘dat is niet mijn verantwoordelijkheid?’ Zeg je er misschien niet direct wat van ,maar laat je wel je ongenoegen doorsijpelen? Of wil je eigenlijk wel wat zeggen, maar durf je niet. Ben je bang de ander kwetsen? Heb je geen zin in gedoe? Of denk dat het toch geen nut heeft?
Zo zijn er veel verschillende redenen waarom mensen elkaar niet aanspreken. Welke is voor jou het meest relevant?
Feedback geven – waarom blijft dat moeilijk?
De afgelopen jaren heb ik veel leiders en teams mogen begeleiden in de ontwikkeling van hun effectiviteit en samenwerking. Regelmatig heb ik daarbij de vragenlijsten gebruikt die verbonden zijn aan het boek van Patrick Lencioni, over de bouwstenen voor succesvolle teams. Als ik alle, meer dan 100, ingevulde vragenlijsten met elkaar vergelijk, kom ik tot de conclusie dat leidinggevenden en hun teams het meest worstelen met elkaar aanspreken op gedrag of op verantwoordelijkheden.
Hoe komt dat toch? Meestal is namelijk wel bekend hoe dat moet. Wie heeft er niet een training ‘feedback geven’ gehad? Misschien heb je wel kennisgemaakt met de 5 G’s van feedback, met Crucial Conversations, geweldloos communiceren of een andere aanpak voor het aangaan van lastige gesprekken.
De methoden zijn meestal wel bekend. En deze zijn ook heel waardevol om te leren hoe je een moeilijk gesprek aangaat en daar vaardig in te worden. Maar toch gebeurt het nog (te) weinig.
Door lastige gesprekken uit de weg te gaan, verlies je als leider en team helaas veel.
De kosten van elkaar niet aanspreken op gedrag
Door het lastige gesprek uit de weg te gaan, je collega niet aan te spreken op zijn of haar verantwoordelijkheid, of die lastige taak bij de leider van het team te laten liggen verliezen jullie veel.
Jullie verliezen helderheid op wat er speelt. Een goed gesprek of een discussie brengt helderheid. Helderheid op wat er in de weg zit of wat er nodig is om vooruit te komen.
Ook wordt voorbij gegaan aan een kans om te leren. Sterker nog; je ontneemt de ander die kans.
Er ontstaan ook bobbels onder het tapijt. En zoals je wellicht ook thuis ervaren hebt: op termijn struikel je, of jullie als team, daarover en ontstaan er juist conflicten. Door ons niet uit te spreken bouwen we spanning op en die spanning komt er op een later moment, meestal op een niet effectieve manier, uit. Dat zorgt juist voor conflicten.
We verliezen zo de kans om als leider, of samen, als team, te groeien en effectiever te worden.
Ontdek wat jouw reden is om een gesprek te vermijden.
Hoe spreek je iemand dan toch aan?
Hoe overwin je nu die obstakels die je weerhouden van het aanspreken?
- De groei begint bij je zelfbewustzijn. Allereerst is het van belang dat jij zicht hebt op wat jouw reden van vermijden is. Ben jij bang voor de confrontatie, wil je niet kwetsen of heb je misschien geen zin in gedoe? Of, en dat komt in teams nog wel eens voor, hebben jullie geen heldere afspraken over wie waar verantwoordelijk voor is, en weet je dus ook niet waarop je elkaar kunt aanspreken?
- Vervolgens is het de kunst om in het moment zelf te herkennen wanneer je iets uit de weg gaat. Hoe merk jij meestal dat je iets nalaat? Vaak merk je dat het eerst in je lichaam. Krijg je bijvoorbeeld een kloppend hart, omdat je irritatie ervaart? Word je keel gesnoerd, omdat je jezelf niet uit durft te spreken, of merk je dat je met hele andere dingen bezig bent omdat je bent afgehaakt?
- Zie de signalen die je krijgt als hulp. Je weet nu immers dat er iets in de weg zit en er dus iets gezegd moet worden. En dat ga je dan ook doen. Geen zin, bang of bezorgd: helemaal prima – mits je er niet door geleid wordt. De meeste van ons ervaren ongemak als het spannend is om iets aan te gaan. En toch loont het om dat wel te doen.
De winst van het durven aanspreken van je collega’s
Want met het overwinnen van de obstakels, ontdek je de winst van het elkaar durven aanspreken:
- Je creëert meer helderheid en zorgt zo voor een betere samenwerking met je collega’s.
- Je leert er zelf van en je biedt jouw collega ook de mogelijkheid om te leren.
- Je creëert een positievere sfeer in je team, doordat je spanningen direct opruimt in plaats van door te laten sudderen.
- Jullie worden als geheel effectiever, omdat bemoeienissen en feedback welkom zijn.
Durf je het aan? Veel succes! En leuk als je laat weten wat het effect is.
Met enige regelmaat schrijf ik over leiderschap en het bouwen van sterke teams. Thema’s als persoonlijk leiderschap, systemisch leiderschap, succesfactoren voor teams of bijvoorbeeld visie ontwikkeling komen aan de orde. Vind je het fijn om ze in de toekomst direct te lezen? Schrijf je hier in voor mijn maandelijkse inspiratiemailing.
